Tüketici hakem heyeti, satıcı kişinin alıcıya hatalı mal ve hizmet sunmasını konu alır. Aynı zamanda hatasız olarak sunulan mal ya da hizmette kusur olması durumunda tüketicinin başvurabileceği bir alandır. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 66. maddesinde “Bakanlık, tüketiciden doğabilecek uyuşmazlıkların çözüme kavuşturulması amacıyla, yeterlilik şartları yönetmelikle belirlenen il merkezleri ve ilçe merkezlerinde en az bir tüketici hakem heyetleri kurmakla yükümlüdür.
Tüketici hakem heyetleri İl Tüketici Hakem Heyetleri ve İlçe Tüketici Hakem Heyetleri olarak ikiye ayrılmaktadır. Bu heyet 1 başkan, 4 üye ve 1 raportörden oluşmaktadır.
Tüketici Hakem Heyeti Başvurusu Şartları Nelerdir?
Tüketici hakem heyetine bazı parasal sınırlamalar getirilmesi öngörülmüştür. Bu limitler her takvim yılı için farklılık göstermekle birlikte 2023 yılı için parasal limitler aşağıdaki gibidir.
- Kıymeti 6 bin 920 Türk Lirasının altında olan uyuşmazlıklarda tüketiciler için ilçe hakem heyetleri,
- Kıymeti 10 bin 390 Türk Lirasının altında olan uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetleri.
- Büyükşehir statüsündeki illerde 6.000.920 Türk Lirası ile 10.000.390 Türk Lirası arasındaki uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetlerine başvurulması zorunludur.
Bu değerler üzerindeki uyuşmazlıklarda tüketici hakem heyetlerine başvuru yapılamaz. Tüketici hakem heyetleri gereğinin yapılması için kendilerine yapılan başvuruları kabul etmekle yükümlüdür.
Başvuru, tüketicinin bulunduğu veya tüketici işleminin yapıldığı yerdeki tüketici hakem kuruluna yapılabilir. Tüketici hakem heyeti yoksa başvuruların nereye yapılacağı ve bu başvurular hakkında hangi tüketici hakem kurulunun karar vereceği yönetmelikle belirlenir.
Başvuru, tüketici kuruluna elden, posta yoluyla veya e-Devlet üzerinden yapılabilir. İtiraz konusu dilekçenin ve bu dilekçeye ilişkin tüm delillerin tüketici hakem heyetine sunulması gerekmektedir.
Tüketici kuruluna yapılan başvurular, başvuru tarihi ve sırasına göre en geç altı ay içinde işleme alınır ve karara bağlanır. Karar süresi, başvurunun niteliği, başvuru konusu ve mal veya hizmetin niteliği dikkate alınarak en fazla altı ay uzatılabilir.
Tüketici Hakem Heyeti Kararına İtiraz
Tüketici hakem heyeti kararının taraflara tebliğinden itibaren on beş gün içinde tüketici kurulunun bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesine itiraz edilebilir. Tüketici mahkemesi bulunmayan yerlerde, tüketici mahkemesi olarak asliye hukuk mahkemeleri görevlidir.
Tüketici hakem kurulu kararına yapılan itiraz üzerine tüketici mahkemesinin vereceği karar kesindir.
Tüketici Hakem Kurulu kararı taraflar için bağlayıcıdır. Başka bir deyişle, karar bir yargı niteliğindedir. Karara uyulmaması halinde İcra ve İflas Kanununun celplerin ilamlara ilişkin hükümleri uygulanır. Karar ile yazılı ilamlı icra kararı verilebilir.
Tüketici hakem heyetleri veya Tüketici Mahkemelerinin görev alanına giren bir uyuşmazlık durumunda büromuzdan tüketici hukuku alanında profesyonel hizmet alabilirsiniz.
Tüketici Hakem Heyeti Başvurusu Nasıl Yapılır?
Şahsen veya vekil aracılığıyla yapılan başvurular, tüketicinin bulunduğu veya tüketici işleminin yapıldığı yerdeki tüketici hakem heyetlerine başvurulabilir. Tüketici hakem heyeti yoksa başvuruların nereye yapılacağı ve bu başvurular hakkında hangi tüketici hakem kurulunun karar vereceği yönetmelikle belirlenir.
Başvuru, tüketici kuruluna elden, posta yoluyla veya e-Devlet üzerinden yapılabilir. İtiraz konusu dilekçenin ve bu dilekçeye ilişkin tüm delillerin tüketici hakem heyetine sunulması gerekmektedir.
Başvuru formu kullanılmadan yapılan başvurularda, başvuru sahibinin adı, soyadı, TC Kimlik numarası, adresi ve diğer her türlü iletişim bilgileri, talebi, uyuşmazlığın Türk Lirası cinsinden değeri ve başvuru sahibine ilişkin bilgilerin yer alması zorunludur. İtiraz edilen değerin döviz olması halinde, söz konusu değer Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının başvuru tarihinde belirlediği efektif döviz satış kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilir.
Elektronik ortamda yapılan başvurular TUBİS üzerinden yapılmalıdır. Bu başvuruların geçerli olabilmesi için uyuşmazlığa ilişkin başvuru formunun eksiksiz doldurulması ve her türlü bilgi ve belgenin sisteme yüklenmiş olması gerekmektedir.
Tüketici kuruluna yapılan başvurular, başvuru tarihi ve sırasına göre en geç altı ay içinde işleme alınır ve karara bağlanır. Karar süresi, başvurunun niteliği, başvuru konusu ve mal veya hizmetin niteliği dikkate alınarak en fazla altı ay uzatılabilir.
Yapılan Başvurular Nasıl İncelenir?
Tüketici hakem heyeti davayı inceler, gerekli görürse tüketici hakem heyetlerinde taraflar ve bilirkişiler dinlenebilir.
Tüketici hakem heyetleri, uyuşmazlık konusu ile ilgili her türlü bilgi ve belgeyi taraflardan, ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan talep edebilir. İstenen bilgi ve belgelerin sunulması için tebliğ tarihinden itibaren en fazla 30 gün süre verilir. Bu süre talep edilmesi ve Tüketici hakem heyetince uygun görülmesi halinde uzatılabilir. Tüketici kurulu tarafından istenen bilgi ve belgelerin süresi içinde verilmemesi halinde dosyadaki bilgi ve belgelere göre karar verilir.
Tüketici hakem heyeti başkanı, çözümünün özel veya teknik bilgi gerektirdiği durumlarda taraflardan birinin talebi üzerine veya re’sen bilirkişi görevlendirebilir. Bilirkişi görüşünün hazırlanması için bilirkişiye verilecek süre, bilirkişinin atama yazısının bilirkişiye tebliğinden itibaren 15 iş gününü aşamaz. Uzamanın talebi üzerine bu süre bir defaya mahsus olmak üzere en fazla 15 iş günü uzatılabilir.
Tüketici Hakem Heyeti Ne Kadar Süre İçerisinde Karar Verir?
Tüketici kuruluna yapılan başvurular, başvuru tarihi ve sırasına göre en geç altı ay içinde işleme alınır ve karara bağlanır. Karar süresi, başvurunun niteliği, başvuru konusu ve mal veya hizmetin niteliği dikkate alınarak en fazla altı ay uzatılabilir.
Tarafların acil inceleme talep etmesi ve talebin başkan tarafından uygun görülmesi halinde, başvurular önce tüketici hakem heyeti gündemine alınabilir.
Tüketici Hakem Heyeti Ne Tür Uyuşmazlıklara Bakar?
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un “Kuruluş ve Görev Konusu” başlıklı 66. maddesi uyarınca, tüketici işlemlerinden ve tüketici odaklı uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara çözüm bulmak üzere tüketici hakem heyetleri kurulmuştur.
Tüketici işlemi; Mal ya da hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri dahil ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya bunlar adına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasındaki inşaat, nakliye, aracılık, sigorta, vekaletname, bankacılık ve benzeri sözleşmeler dahil her türlü sözleşme ve hukuki işlemleri ifade eder.
Tüketici Hakem Heyeti Olmayan Yerlerde Başvurular Nereye Yapılır?
Tüketici uzlaştırma kurulları, illerde Ticaret İl Müdürlüklerine, ilçelerde Kaymakamlıklara bağlı olarak faaliyet göstermektedir. Ancak her ilçede tüketici hakem heyeti bulunmamaktadır. Tüketici hakem heyetlerinin bulunmadığı yerlerde başvurular, ilgili kaymakamlıkların irtibat görevlileri tarafından alınarak TÜBİS’e kaydedilir.
Tüketici Hakem Heyeti Savunma Süresi
Tüketici kuruluna yapılan başvuru karşı tarafa bildirilir ve 30 gün içinde cevabını göndermesi istenir. Sonuçlar raportörler tarafından bir dosya halinde düzenlenir ve komisyon gündemine alınır. Hakem kurulu, gündeminde hazır bulunan tüketici başvurularını görüşmek ve karara bağlamak üzere 15 günde bir (ayda iki kez) toplanır. Tüketici Kurulu kararı her iki tarafa da tebliğ edilir. Tebligat tarihinden itibaren 15 gün içinde Tüketici Mahkemesi’ne itiraz edilebilir.
Maaş haczi hakkında bilgi almak için içeriği ziyaret edebilirsiniz.